Cát Lan cattleya: Loài Hoa Đầy Kiêu Sa Huyền Bí

Nếu yêu thích những loài hoa phong lan thì hẳn bạn sẽ nghe đến cái tên Cattleya đầy kiêu sa và huyền bí, đây là một loài hoa có rất nhiều màu sắc, hình dáng và được giới chơi lan săn đón rất nhiều.

Trong họ Orchidaceae Cattleya là một loài hoa nổi trội, chúng có nhiều loài và được tìm thấy tại Châu Mỹ với hơn 65 loài. Tại Việt Nam, Cattleya cũng có rất nhiều loại từ giống nguyên thủy cho đến giống lai. Người ta chia Cattleya thành 2 loại:

– Nhóm Cattleya một lá: chúng thường chỉ có một lá ở đỉnh, tuy nhiên cũng có thể mang 2 lá. Hoa của giống lan này rất to, đẹp và nếu chúng ta biết cách chăm sóc mỗi lần chúng sẽ cho ra 3 hoa.

– Nhóm Cattleya hai lá: ở đỉnh giả hành sẽ có 2 lá, cũng có loài mang đến 3 lá. Giống Cattleya này sẽ ra một chùm hoa nhưng cánh của chúng nhỏ và vẫn có hương rất thơm. Trong điều kiện chăm sóc tốt cây sẽ ra một chùm 12 hoa xinh tươi và rực rỡ.

Cattleya là một giống lan cho hoa đẹp, thời gian nở kéo dài đến 3 tuần, tuy nhiên cũng có giống lan chỉ cho hoa trong khoảng 1 tuần sẽ tàn như Cattleya Mantini. Là một loài lan đa thân, nó mang nhiều giả hành nên khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng tốt. Trong điều kiện chăm sóc tốt cây có thể mọc ra 2 – 3 giả hành mới hoặc cũng có khi từ 5 – 6 giả hành.

1. Nhiệt độ, độ ẩm và lượng nước tưới cho lan Cattleya

Lan Cattleya
Lan Cattleya

Cattleya là giống lan có thể sống được cả ở những vùng nóng, ôn đới nên loài lan này thích hợp với khí hậu và nhiệt độ ở Việt Nam. Với điều kiện không khí ẩm, mát thì nhiệt độ thích hợp để lan phát triển là 21 độ C vào ban ngày và 16 độ vào ban đêm. Hiện tại, vùng đất trồng nhiều giống lan Cattleya này chính là Bảo Lộc. Tại các tỉnh phía Nam lan cũng có thể phát triển tốt với nhiệt độ ban ngày vào khoảng 8 độ còn đêm là 5 độ.

Brazil và cao nguyên Columbia, Mexico là những nơi mà người ta tìm thấy hoa phong lan Cattleya, chính vì điều đó nên nó cũng tương thích với điều kiện khí hậu của nước ta. Xem xét về độ ẩm thì khi trồng lan cần phải canh ở mức 40 – 70&, nếu muốn tăng thêm độ ẩm cho lan chúng ta nên tưới nước thường xuyên cho vườn trồng lan. Việc tưới nước quá nhiều có thể khiến cây bị ngập úng nên chúng ta chỉ nên tưới nhỏ giọt vào chậu và chú ý đến nhu cầu nước của lan.

Việc sử dụng lượng nước tưới như thế nào phụ thuộc vào từng vùng miền khác nhau, tại TPHCM trong mùa mưa thì mỗi ngày chỉ cần tưới 1 lần vào 10h sáng, nắng thì tưới 2 lần vào 9h sáng và 10h tối, còn trong mùa khô thì lượng nước tưới cần phải nhiều hơn và số lần cũng tăng lên. Còn với khu vực Đà Lạt người trồng lan sẽ có cách tưới khác, đó là 1 tuần chỉ tưới 1 lần vào mùa nắng, còn thời điểm mùa mưa sẽ không tưới.

2. Ánh sáng

Hoa phong lan Catteya có rất nhiều loài khác nhau nên nhu cầu ánh sáng của từng loài cũng có sự khác biệt. Tuy nhiên, mức phổ biến nhất là từ 12000 – 20000 1m/m2, tuy lan cần ánh sáng nhưng nên sử dụng giàn che để tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào lan.

Ánh sáng cho lan
Ánh sáng cho lan

Với khu vực giàn lan khoảng cách các chậu lan nên ở khoảng 15 – 20cm, việc giữ khoảng cách phù hợp sẽ giúp tất cả các cây trong vườn có thể nhận đủ ánh sáng và nó sẽ hạn chế được tình trạng phát triển của ốc sên. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể trồng lan ở ánh sáng trực tiếp nhưng nó phải được trồng từ nhỏ để thích ứng với điều này.

3. Bón phân như thế nào là thích hợp cho Cattleya?

Bón phân như thế nào là thích hợp cho Cattleya
Bón phân như thế nào là thích hợp cho Cattleya

Việc ra hoa của lan Cattleya cũng khá khó để điều khiển bởi chúng có thể ra bất cứ mùa nào trong năm miễn đảm bảo được điều kiện phát triển. Thế nên, việc bón phân cho lan là điều cần thiết để giúp cây có thêm chất dinh dượng và điều khiển sự ra hoa của cây.

Khi bón phân chúng ta không nên bỏ trực tiếp phân vào chậu mà nên áp dụng phương pháp phun sương hoặc nhúng phân ngập cho cây lan sẽ tốt hơn. Sử dụng phân bón vô cơ 30-10-10 với 1 muỗng phân pha 4 lít nước, thực hiện tưới 2 lần/tuần sẽ cho hiệu quả tốt. Khi bắt đầu thấy giả hành xuất hiện những mầm nụ thì chúng ta có thể bón phân 10-20-20 để đảm bảo hoa ra sẽ to và đẹp hơn.

Đồng thời, có thể sử dụng phân bón hữu cơ và vô cơ loãng cho cây, nếu muốn cây phát triển nhanh có thể bổ sung thêm sinh tố B1. Nhằm mang lại sự cứng cáp cho cây có thể bón phân 10-20-30 1 tháng 1 lần, còn trong mùa nghỉ chúng ta không nên bón bất cứ loại phân bón nào cả.

4. Cấu tạo giá thể

Một trong những yếu tố quyết định đến sự phát triển của lan chính là giá thể trồng lan, mỗi vùng sẽ có được đặc điểm khí hậu nên việc sử dụng giá thể cũng rất khác nhau. Tại TPHCM người ta sử dụng vỏ cây và trồng trên cây cây sống là chủ yếu.

Giá thể trồng lan
Giá thể trồng lan

Mọi người cần chú ý khi sử dụng giá thể nên chọn loại thoáng để giúp bộ rễ phát triển tốt, nếu giá thể bí có thể khiến cây bị thối. Còn ở những vùng lạnh thì việc giá thể quá thoáng lại ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây, vì nhiệt độ lạnh sẽ khiến đầu rễ thòi ra bị teo và cây không thể sinh trưởng tốt được.

5. Mùa nghỉ của Cattleya

Cũng như một số loài phong lan khác Catteya cũng có mùa nghỉ, thường thì nó sẽ nghỉ 1 tháng vào tháng 4 ở miền Nam và miền Bắc là tháng 1. Cũng có khi cây nghỉ vào tháng 8 đối với những tình từ Thuận Hải đến Thừa Thiên Huế. Vào thời điểm này chúng ta không cần cung cấp dinh dưỡng, phân bón cho cây mà chỉ cần tưới nước 1 ngày 1 lần.

6. Thay chậu và nhân giống

– Thay chậu

Sau khi trồng lan trong chậu 2 năm thì chúng ta nên tiến hành thay mới cho cây, lúc này có lẽ lan đã có nhiều nhánh mới và thay chậu là cách tốt nhất để lan phát triển tốt. Thời điểm thích hợp để thay chậu cho lan là vào mùa mưa bởi đây là thời điểm cây sẽ phát triển nhanh. Trước khi thay chậu hãy ngâm chậu vào trong nước có pha thuốc chống mọc rêu trong khoảng 1 giờ.

Dùng kéo đã được khử trùng cắt bỏ những rễ hư, thối và rễ dài, sau đó cột chặt cây lan vào trong chậu mới và đặt chúng vào nơi ấm để kích thích sự ra rễ. Khi nào thấy cây lan ra rễ mới chúng ta mới cho giá thể vào trong chậu và treo chúng lên. Nhớ sử dụng dung dịch B1 và trong vòng 1 tuần không nên tưới nước cho cây. Với lần tưới đầu tiên sau khi thay chậu chúng ta nên sử dụng ANA 1ppm.

– Nhân giống

Chiết cành, giả hành là cách nhân giống lan phổ biến nhất hiện nay, chúng ta có thể chiết 3 giả hành cùng một lúc với giống lan Cattleya này. Tuy nhiên, việc chiết 3 giả hành sẽ khiến cây bị yếu và trường hợp các mắt trên căn hành bị hư thì không thể nào ra chồi ngọn được.

Cũng có vài trường hợp tuy lan phát triển mạnh, lá xanh nhưng lại bị hư các mắt trên căn hành. Việc nuôi dưỡng những cây như thế này sẽ rất khó khăn và thời gian chăm sóc để cây khỏe mạnh và ra hoa có thể kéo dài đến 3 năm. Và với những giống lan Cattleya quý thì việc tách chiết sẽ giúp nhân giống lan nhiều hơn nhưng phải thật cẩn thận để đảm bảo sự sống và phát triển cho lan.

7. Vấn đề sâu bệnh và những vấn đề khác

Yếu tố tiếp theo cần quan tâm khi trồng lan Cattleya chính là sâu bệnh, chúng ta thường thấy một số loài như bệnh ánh màu nâu xuất hiện trên lá, giả hành. Chúng sẽ hút nhựa của cây và nghiêm trọng hơn là bám vào mắt ngủ gây ảnh hưởng đến sự phát triển của lan và khiến cây bị chết. Chúng ta cần có biện pháp phòng trừ và loại bỏ rệp bởi chúng có tốc độ lây lan nhanh sẽ gây hại cho cả vườn lan.

Vấn đề sâu bệnh nguy hiểm cho lan Cattleya
Vấn đề sâu bệnh nguy hiểm cho lan Cattleya

Cánh dán và bọ trĩ cũng là những loài sâu bệnh nguy hiểm cho lan Cattleya, chúng cắn phá bộ rễ của cây rất nhiều. Loài sâu bệnh này thường xuất hiện trong những cây lan được trồng từ giá thể là sơ dừa, vỏ cây mục, dớn… Để diệt cánh dán và bọ trĩ mọi người có thể dùng thuốc sát trùng Bassa với nồng độ 1/100 và tốt nhất 2 tháng nên xịt thuốc 1 lần.

sâu bệnh nguy hiểm cho lan
Cánh dán và bọ trĩ cũng là những loài sâu bệnh nguy hiểm cho lan Cattleya

Ngoài ra, còn có ốc sên, chúng phát triển trong điều kiện môi trường ẩm ướt và mức độ phá hoại cũng rất nguy hiểm. Ốc sên cắn phá rễ, tiết ra chất dịch làm thối những chồi non và làm hỏng cây. Hãy trộn Metandehit hoặc là cải xà lách đặt trong vườn để dụ ốc sên và bắt chúng vào ban đêm.

Thêm một điều nữa là lan Cattleya rất hay bị thối đọt, thối lá, hay sự phát triển của virut gây bệnh cho lá, giả hành…

Cattleya rất hay bị thối đọt, thối lá
Cattleya rất hay bị thối đọt, thối lá

Xem thêm:

Để biết thêm các kiến thức, kinh nghiệm về hoa lan, mời bạn tham khảo trên Gionghoalan.net là trang chia sẻ kiến thức về hoa lankinh nghiệm về chơi lan, về trồng lan tại Việt Nam và các nước trên thế giới. Ngoài ra đây còn là trang giới thiệu đến quý khách hàng các giống lan được Trung tâm nông nghiệp Công nghệ cao tại Trường HVNNVN bảo tồn và lai tạo. Chúng tôi luôn mong muốn được sự giúp sức và hợp tác của các bạn để kết nối cộng đồng những người yêu thích hoa Lan. Tham khảo TẠI ĐÂY ./.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *